1999 yılında Cornel Üniversitesi sosyal psikologları David Dunning ve Justin Kruger tarafından tanımlanmıştır. Bu sendrom göre bireyin kendini olduğundan farklı görmesidir. Algılamada yanlılık eğilimi de diyebiliriz. Kişiler kendilerini olduklarından daha üstün gördüklerine inanmalarını sağlayan psikolojik hastalıktır. Birey kendini olduğundan daha yetenekli veya olduğundan daha zeki zanneder. Bunun nedeni ise düşük öz farkındalık ve düşük bilişsel yetenektir. Bu özellikteki kişiler yeteneklerini abartırlar. Zaman zaman kendilerini dev aynalarında görürler. Hayali olarak üstün ruh olduklarına inanırlar. Minimum bilgiyle özgüvenin zirvelerinde dolaşırlar, buraya aptallığın zirvesi de denir. Şişirilmiş öz değerlendirmeyle kendilerini tanımlarlar. Dunning Kruger sendromu geçiren kişilerin etrafındaki insanlar bu kişileri kendilerini fazla övmelerinden anlayabilirler.
Konuyla ilgili örnek vermek gerekirse arkadaşınızla voleybol öğrenmeye karar verdiniz, biraz ders aldınız birkaç atış öğrendiniz ve yavaş yavaş deneme maçları yapmaya başladınız. Arkadaşınızın topa vuruşları öğretilen tekniklerin çok dışında maçta yeteri kadar performans gösteremiyor. Kişi buna rağmen kendini doğru değerlendiremeyip kendi dışındakilerin çok kötü oynadığını düşünüyor ve söylüyor, kendini gerçek olarak değerlendirmiyor. Eksiklilerini hatalarını fark etmeyi reddediyor. “Bazen bu insanlarla bir arada olmak zorlayıcı olabilir “
Belirtileri;
- Kendilerini birçok konuda uzman olarak görürler,
- Bu kişiler bir şey yaptıysa doğrudur “yanlış bile olsa”,
- Kendileri abartma eğilimdedir,
- Özgüvensizdir fakat bunu kendilerinden bile saklarlar. Hatta fazla özgüvenli dururlar,
- Farklı görüş, öneri ve bilgiyi görürler, en iyiyi onlar bilirler,
- Kendilerini fazla gürültülü ve abartarak ifade ederler,
- Her konuyu çok bildiklerini düşünürler,
- Başarısız oldukları işleri gizlerler ve konuşmak istemezler,
- Bu sendromu yaşadıklarını kabul etmezler.
Dunning Kruger Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?
- Her şeyden önce böyle bir sendroma sahip olabileceğini kabul edilmelidir.
- İyileşmek için istekli olunmalıdır ve iyileşmenin zaman alabileceği bilinmelidir.
- İyileşme süresinde ve sonrasında kişi kendine öz şefkatli yaklaşmalıdır.
- Kişi kendini iyi gözlemlemelidir. Yine fazla öz güvenli mi davranıyor, gerçekler neler?
- Konunun uzmanlarından destek alınmalıdır.
Zaman zaman bizlerde kendimizi olduğumuzdan daha farklı değerlendirebiliriz, daha üstün yeteneklere sahip ya da özgüvensiz olarak değerlendirebiliriz. Olduğumuzdan üstün değerlendirdiğimizde ne oluyor ya da adına ne deniliyor yukarıda bahsettik. Olduğumuzdan daha düşük potansiyele sahip gibi değerlendirdiğimiz takdirde de birçok konuda sonuç almada kendimizden beklediğimizin çok gerisinde kalırız. Buna da bir yerde özgüvensizlik denilir. Doğru değerlendirme yapabilmek için kendimizi iyi gözlemlenmeliyiz. Kişinin kendini tanıması çok önemlidir bazen kendimizin körü oluruz. Danışmanlık alarak kendimizle ilgili farkındalıklarımızı arttırabiliriz ve yaşam yolunda daha güvenli ve emin adımlarla ilerleriz.
Yazımı Bertrand Russell’ın şu sözüyle tamamlamak istiyorum “Akıllılar hep kuşku içindeyken, aptalların küstahça kendilerinden emin olmaları, Dünyanın temel bir sorunu.”
Turkish