Yapılan çalışmalar sonucunda, insan zekasının yalnızca IQ dediğimiz bilişsel zekadan ibaret olmadığı kabul edilmiştir. Günlük hayatımızda, ilişkilerimizde, iş hayatında, okulda vb. yaşamımızın her yerinde ihtiyacımız olan en önemli organlarımızdan bir tanesi de beynimizdir. Beynimize bir şeyi kabul ettirmeden vücudumuzu ikna etmemiz kolay olmuyor. İnsanlık var olduğundan bu yana beynin önemi ve kullanımı her zaman ön planda olmuştur. Vücudumuzun en önemli organıdır. Beynimizin en önemli parçasını ise “zeka” olarak tanımlayabiliriz. Geçtiğimiz dönemlerde başarının tanımı “Analitik Zeka” (IQ)’yla birlikte yapılmaktaydı, değişen iş yaşam koşulları nedeniyle başarı tanımında tek başına IQ yetersiz hale geldi. Başarıdan bahsetmek için “Duygusal Zeka” (EQ) olmazsa olmazlar arasına girdi. Şimdilerde ise yeni bir zeka türü dikkat çekmektedir bu zeka türünün adı da “Networking Quotient” (NQ) olarak tanımlanmaktadır. Kısaca Analitik Zeka (IQ), Duygusal Zeka (EQ) ve Networking Quotient (NQ) tanımlayacak olursak.
Analitik Zeka IQ nedir?
Analitik Zeka (IQ); Zeka seviyesini belirlemek için standartlar tarafından belirlenen kriterler uygulanarak yapılan test ölçülmesiyle alınan sonuçlardır. Zeka kat sayısı da diyebiliriz. Hızlı karar verme ve analitik düşünmeyi ölçen sayısal değerlerdir. Analitik Zeka (IQ) sayısal beceri, dil yeteneği, hafıza, mantıklı düşünme kabiliyeti, analitik düşünce kabiliyeti, bilgi işleme süresi ve hızlı hareket etme gibi yetenekleri kapsar. Bu yeteneklerin tamamı IQ skorunda bir araya getirilir ve neticesinde kişinin IQ’suna dair saptamalar ortaya çıkar. IQ tamamen entelektüel analitik düşünme becerimizin ortaya çıkmasını sağlar.
Duygusal Zeka EQ nedir?
EQ; Türkçe karşılığı ‘Duygusal Zekâ’ olarak tanımlayabiliriz. Çoklu zekanın bileşenlerinden biridir. İnsanların duygularını yönetme biçimleriyle ilgilidir, iş ve sosyal hayatındaki davranışları açıklayan kapsamlı yetkinliklerin birleşimidir. Duygusal zekâ insanın duyguları anlama, kontrol etme, değerlendirme ve ifade etme şeklinin bir bütünüdür.
En basit tanımıyla duygusal zeka (EQ), duyguların akılcı kullanımıdır (Goleman, 2000).
Goleman’a (2000) göre duygusal zeka;
- Kendini harekete geçirebilme,
- Aksiliklere rağmen yoluna devam edebilme,
- Dürtüleri kontrol edebilme,
- Ruh halini düzenleyebilme,
- Kendini başkasının yerine koyabilme,
- Motive olabilme ve motive edebilme olarak kabul edilmektedir.
Günlük hayatımızda sıkça karşılaştığımız gibi “çok zeki ama bir türlü başarılı olamıyor” sözüne en güzel örnektir. Bunun temeli IQ seviyesi yüksek olmasına rağmen, EQ seviyesinin düşük olmasıdır. Yeterli donanıma sahiptir ancak çevresiyle yeterli iletişim kuramadığından bunu bir türlü etrafına yansıtamazlar. Bu durumun tam tersi de mümkündür. Örneğin bir kişi zeki değildir ancak başarılıdır. Bunun nedeni EQ seviyesinin yüksek olmasıdır. Aslında IQ da EQ da birbirine bağlıdır.
Duygusal Zekayı 5 ana başlıkta inceleyebiliriz. Bunlar;
- Öz Yönetim
- Öz Farkındalık
- Sosyal Farkındalık
- İlişki Yönetimi
- Motivasyon
Networking Quotient NQ Nedir?
“Networking Quotient” (NQ) Geniş İletişim Zekası (İlişki Zekası) yüksek olan kişiler olarak tanımlayabiliriz. Duygusal zekadan sonra gelen yeni kişisel özelliktir. Sosyal hayat ve iş hayatı için büyük öneme sahiptir. Geniş çevrelerle güçlü ilişkiler kurabilirler ve ilişkilerini sağlıklı bir şekilde yürütürler. NQ Zekaya sahip kişilerin ilişkilerinin temelinde saygı, güven ve sürdürülebilirlik vardır. Bu kişiler başarı odaklı ve dayanıklı kişilerdir. Karşılaştıkları sorunları kişisel algılamazlar, çözüm odaklı yaklaşırlar. İletişim becerileri yüksektir. Yeni insanlarla tanışmaya isteklidirler.
Günümüzde iletişimin önemi git gide artmaktadır. Ve iletişimi kuvvetli olan kişiler ön plana çıkmaya başlamıştır. Gerek sosyal hayatımızda, gerekse iş hayatımızda “Networking Quotient” (NQ) Geniş İletişim Zekası geliştirilmesi ve kullanılması büyük önem arz etmektedir. Sosyal çevremizde ve iş hayatımızda iletişim zekasının önemi çok fazladır. NQ Zekası yüksek olan kişiler; çevresi tarafından güvenilir, saygı duyulan ve sevilen kişilerdir. Çevresi geniş kişiler olarak da tanımlayabiliriz. Bu kişiler dost canlısıdır ve iyi bir arkadaştır. Herkesle kolay iletişim kurar, arayıp sorar, sık sık ziyarette bulunur, yüz yüze görüşmeye çalışır, sık sık temasta olmaya özen gösterir. Sorunlara karşı çözüm odaklıdır. Sorumluk almaktan kaçınmayan kişiler olarak da tanımlamak mümkündür.
Geçmişte IQ ve EQ zekalara ne kadar çok önem verildiyse günümüzde NQ zekanın da önemi git gide artmaktadır. Günümüzde gerek iş hayatında, gerekse sosyal çevremizde varlığımızı ve etkinliğimizi korumak, amaçlarımıza ulaşmak için yüksek iletişim zekasına (NQ) sahip olmamız, sürekli kendimizi geliştirmemiz zorunlu hale gelmiştir.
Turkish